มดลูกหย่อน คืออะไร ? เจาะลึกโรคสำคัญที่ผู้หญิงควรรู้

อาการปวดหน่วง หรือการเกิดความรู้สึกหนัก ๆ ภายในช่องท้องหรือช่องคลอด เป็นอาการที่สามารถพบได้บ่อยในเพศหญิง โดยหลายคนอาจนึกว่าอาการดังกล่าวเป็นเรื่องที่สามารถเกิดขึ้นได้เป็นปกติ แต่ทว่าในความจริงแล้ว อาการดังกล่าวอาจเป็นสัญญาณเตือนที่สำคัญของภาวะมดลูกหย่อน ที่อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพได้ในระยะยาว

มดลูกหย่อน คืออะไร?

มดลูกหย่อน (Uterine Prolapse) เป็นภาวะที่มดลูกเคลื่อนต่ำลงมาจากตำแหน่งปกติในอุ้งเชิงกราน เนื่องจากกล้ามเนื้อและเนื้อเยื่อที่รองรับมดลูกอ่อนแอลง ซึ่งอาจเกิดจากการคลอดบุตรหลายครั้ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งการคลอดธรรมชาติ การมีอายุมากขึ้น การยกของหนัก หรือโรคอ้วน ส่งผลให้เกิดอาการไม่สบาย ปวดหลัง ปวดหน่วงบริเวณท้องน้อย หรือมีแรงกดดันในบริเวณอุ้งเชิงกราน

แนวทางการรักษาและฟื้นฟูอาการมดลูกหย่อน

1. การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและการออกกำลังกาย การออกกำลังกายเป็นวิธีแรกที่สามารถช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานให้แข็งแรงขึ้น และช่วยลดอาการมดลูกหย่อน ได้แก่

  • การบริหารอุ้งเชิงกราน (Kegel Exercise) – การขมิบกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานค้างไว้ 5-10 วินาที แล้วปล่อย ทำซ้ำ 10-15 ครั้งต่อรอบ วันละ 3-4 รอบ
  • การออกกำลังกายโยคะหรือพิลาทิส – ท่าโยคะที่ช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน เช่น ท่าสะพาน (Bridge Pose) และท่าตั๊กแตน (Locust Pose)
  • การหลีกเลี่ยงการยกของหนัก – เพราะอาจทำให้เกิดแรงกดดันต่ออุ้งเชิงกรานมากขึ้น
  • การควบคุมน้ำหนัก – หลีกเลี่ยงโรคอ้วนเพื่อลดภาระของกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน

2. การรักษาทางการแพทย์

  • ห่วงพยุงมดลูก (Pessary) – เป็นอุปกรณ์ที่ช่วยพยุงมดลูกให้อยู่ในตำแหน่งปกติ ซึ่งสามารถใส่ไว้ภายในช่องคลอดเพื่อลดอาการ
  • การใช้ฮอร์โมนทดแทน – สำหรับผู้หญิงวัยหมดประจำเดือนที่มีภาวะมดลูกหย่อนร่วมกับการขาดฮอร์โมนเอสโตรเจน การใช้ฮอร์โมนสามารถช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของเนื้อเยื่อบริเวณอุ้งเชิงกราน

3. การรักษาด้วยการผ่าตัด หากอาการมดลูกหย่อนรุนแรงจนส่งผลต่อคุณภาพชีวิต แพทย์อาจพิจารณาทำการผ่าตัด เช่น

  • การผ่าตัดยกกระชับอุ้งเชิงกราน – เพื่อเสริมความแข็งแรงของกล้ามเนื้อและเนื้อเยื่อที่รองรับมดลูก
  • การตัดมดลูก (Hysterectomy) – ในกรณีที่อาการรุนแรงและไม่มีแผนมีบุตรอีกต่อไป

4. สมุนไพรและการแพทย์ทางเลือก สมุนไพรบางชนิดอาจช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน เช่น:

  • ว่านชักมดลูก – มีสรรพคุณช่วยกระชับมดลูกและปรับสมดุลฮอร์โมน
  • โกฐเชียง – ใช้ในตำรับยาจีนเพื่อบำรุงเลือดและกล้ามเนื้อ
  • การฝังเข็มและนวดกดจุด – อาจช่วยกระตุ้นการไหลเวียนโลหิตและลดอาการไม่สบาย

ก่อนรักษาอาการมดลูกหย่อน ควรตรวจเช็กอย่างละเอียดกับสูตินรีแพทย์เฉพาะทาง เพื่อขอคำแนะนำและทำการรักษาด้วยวิธีที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล ซึ่งการรักษาและฟื้นฟูอาการมดลูกหย่อนสามารถทำได้หลายวิธี ขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของอาการ โดยการผ่าตัดอาจเป็นทางเลือกสำหรับผู้ที่มีอาการรุนแรง

ที่ Dr.AomthongClinic มีโปรแกรมตรวจสุขภาพทางนรีเวชประจำปี ที่ดูแลโดยทีมสูตินรีแพทย์เฉพาะทาง แพทย์จะพิจารณาวิธีการรักษาที่เหมาะสม คุณแม่หลังคลอดหรือผู้ที่มีอาการ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำที่เหมาะสมกับสภาพร่างกายของแต่ละบุคคลค่ะ

Dr.Aomthong Clinic
สาขา ท่าอิฐ-นนทบุรี โทร. 098-271-3301
สาขา The walk เกษตรนวมินทร์ โทร. 082-172-7898
Email : DrAomthongClinic@Gmail.com
Facebook : DR. Aomthong Clinic
Line: @936wkzgn
Instagram : dr.aomthong
Tiktok : dr.aomthongclinic
Youtube : DR.Aomthong Clinic