มดลูกหย่อนหลังคลอด ควรดูแลตัวเองอย่างไร ?
ภาวะมดลูกหย่อน เป็นภาวะที่มดลูกเคลื่อนตัวลงมาต่ำกว่าตำแหน่งปกติในอุ้งเชิงกราน ซึ่งเกิดจากกล้ามเนื้อและเนื้อเยื่อพยุงมดลูกอ่อนแอลง ทำให้มดลูกหย่อนลงมาทางช่องคลอด อาการมีตั้งแต่เล็กน้อยจนถึงรุนแรงขึ้นอยู่กับระดับความหย่อนของมดลูก ซึ่งเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในคุณแม่หลังคลอด อาจเกิดจากกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานอ่อนแอจากการตั้งครรภ์และคลอดบุตร
อาการมดลูกหย่อน
- รู้สึกหนักหรือถ่วงในอุ้งเชิงกรานคล้ายมีของหนักกดทับที่บริเวณท้องน้อยหรืออุ้งเชิงกราน
- มีก้อนโผล่ออกจากช่องคลอดอาจคลำพบก้อนบริเวณปากช่องคลอด หรือรู้สึกเหมือนมีอะไรยื่นออกมา
- ปัสสาวะผิดปกติปัสสาวะบ่อย กลั้นปัสสาวะไม่ได้ หรือปัสสาวะไม่สุด
- ท้องผูกหรือขับถ่ายลำบาก รู้สึกว่าต้องใช้แรงเบ่งมากขึ้นในการขับถ่าย
- ปวดหลังส่วนล่าง อาจปวดแบบหนักๆ หรือปวดเมื่อยบริเวณเอวและหลัง
- เจ็บหรือไม่สบายขณะมีเพศสัมพันธ์
- ตกขาวผิดปกติ หรือมีเลือดออกทางช่องคลอด
ดูแลตัวเองอย่างไรหากมดลูกหย่อนหลังคลอด
ภาวะมดลูกหย่อน หากปล่อยไว้ อาจส่งผลต่อสุขภาพและคุณภาพชีวิตของคุณแม่ได้ ดังนั้น การป้องกันและฟื้นฟูมดลูกหย่อนจึงเป็นสิ่งสำคัญ เรามาดู 5 วิธีที่สามารถช่วยได้กันค่ะ
- ออกกำลังกายบริหารอุ้งเชิงกราน (Kegel Exercise)
การบริหารอุ้งเชิงกรานหรือที่รู้จักกันในชื่อ "Kegel Exercise" เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพในการเสริมสร้างกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน วิธีฝึกง่ายๆ คือ ขมิบกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานค้างไว้ 5-10 วินาที แล้วปล่อย ทำซ้ำ 10-15 ครั้ง ต่อเซต วันละ 3 เซต ฝึกเป็นประจำทุกวันเพื่อช่วยกระชับกล้ามเนื้อและป้องกันภาวะมดลูกหย่อน - หลีกเลี่ยงการยกของหนัก
การยกของหนักจะเพิ่มแรงดันในช่องท้อง ส่งผลให้มดลูกมีโอกาสหย่อนมากขึ้น คุณแม่ควรหลีกเลี่ยงการยกของหนักหลังคลอด โดยเฉพาะในช่วง 6-12 สัปดาห์แรก หากจำเป็นต้องยกของ ควรใช้วิธีงอเข่าแทนการก้มตัว เพื่อช่วยลดแรงกดในอุ้งเชิงกราน - ควบคุมน้ำหนักตัว
น้ำหนักที่มากเกินไปจะเพิ่มแรงกดทับที่อุ้งเชิงกรานและมดลูก ทำให้มีโอกาสเกิดภาวะมดลูกหย่อนสูงขึ้น คุณแม่ควรดูแลควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม โดยเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เช่น ผัก ผลไม้ และโปรตีนที่ดีต่อสุขภาพ รวมถึงออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ - ปรับพฤติกรรมการขับถ่าย
อาการท้องผูกจะไปเพิ่มแรงดันในช่องท้องเพราะต้องใช้แรงเบ่งถ่ายและทำให้มดลูกหย่อนลงได้ ดังนั้น ควรรับประทานอาหารที่มีกากใยสูง เช่น ผัก ธัญพืช และดื่มน้ำให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงการเบ่งแรงๆ ขณะขับถ่าย หากมีปัญหาท้องผูก ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาวิธีแก้ไข - พบแพทย์เพื่อตรวจเช็กสุขภาพ
หลังคลอด ควรพบแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพเป็นประจำ หากมีอาการผิดปกติ เช่น รู้สึกหนักหรือถ่วงในช่องคลอด ปัสสาวะลำบาก หรือปวดบริเวณอุ้งเชิงกราน ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำและการรักษาที่เหมาะสม หากมีอาการมากจนส่งผลต่อการใช้ชีวิต หรือเจ็บหน่วงมาก แพทย์จะแนะนำให้ทำการผ่าตัดรีแพร์แก้ไขมดลูกหย่อน
ที่ Dr.AomthongClinic จะทำการตรวจร่างกายคนไข้แบบเคสรายเคส หากมีอาการมดลูกหย่อนมาก สูตินรีแพทย์จะแนะนำให้ทำการผ่าตัดแบบ AP repair คือ การเย็บผนังช่องคลอด ทั้งด้านหน้าและด้านหลัง เพื่อแก้ไขมดลูกหย่อนและกระเพาะปัสสาวะที่หย่อนเข้ามาในช่องคลอด วิธีนี้ใช้เวลาผ่าตัดนานที่สุด เย็บเยอะที่สุด เพื่อดันอวัยวะในอุ้งเชิงกรานขึ้นไป ผลลัพธ์ความฟิตกระชับอยู่ได้นานขั้นต่ำ 5 ปีขึ้นไป
มดลูกหย่อนเป็นภาวะที่สามารถป้องกันและฟื้นฟูได้ หากคุณแม่ดูแลสุขภาพและปฏิบัติตามคำแนะนำข้างต้นอย่างเคร่งครัด การออกกำลังกายบริหารอุ้งเชิงกราน หลีกเลี่ยงการยกของหนัก ควบคุมน้ำหนัก ปรับพฤติกรรมการขับถ่าย และพบแพทย์เพื่อตรวจเช็กสุขภาพเป็นสิ่งที่ช่วยให้คุณแม่กลับมามีสุขภาพแข็งแรงและใช้ชีวิตได้อย่างมั่นใจค่ะ
Dr.Aomthong Clinic
สาขา ท่าอิฐ-นนทบุรี โทร. 098-271-3301
สาขา The walk เกษตรนวมินทร์ โทร. 082-172-7898
Email : DrAomthongClinic@Gmail.com
Facebook : DR. Aomthong Clinic
Line: @936wkzgn
Instagram : dr.aomthong
Tiktok : dr.aomthongclinic
Youtube : DR.Aomthong Clinic
